Tincheke: Dlani Phephetse, kubekelwe wena (Iyachubeka)

Itolo simbonile Mhlupheki Vilakati aphuma ehhotela aphetse lomkhulu mdumbadumbane, sikhwama lesikhulukati lebesingasakhoni nekuvaleka. Uma sitsi sitsatsa kubukisisa, sabese siyatibuta kutsi engabe uMphephetse uhlohle ini kunasiya sikhwama lesingasasukumi phansi. 

Sishilo satsi sitawuke sesimlandzele simbone kutsi ibhasi yakhe itawugudla naye tintsaba bayawufika kuphi, futsi engabe itawube injani indlela.

Cha, yona impela ibhasi ibatfwele bayo, ishaya ngetitfo tayo takanokusho, kwatise kutsi noma inyatsela ngemasondvo ayo uyabona nje impela kuhamba sidudla sebhasi la. Ekuhambeni kwendlela, uMphephetse ayive indlala seyicala kumvusela.  Uma ima ibhasi sekuphunyulwa, ngebudze bendlela, ababone labanye bangena etitolo bayewutsenga lokuya ngasetfunjini. Kodvwa uMphephetse ababone nje kutsi laba sengatsi bantfu labangayisebentisi ingcondvo, labangayicabangeli indlela – ikakhulu lendze lenjengalena.

Hhayi-ke, avele uMphephetse advonse sikhwama sakhe lesingasukumi phansi. Avule likhikhi lesikhwama, afake sandla kuphume naku kwemabhanisi lokutfolakala emahhotela kuphela. Kumbe yini kona lokwemabhanisi loku kwesilumbi, khroisanti kambe? Awu, asisakwati natsi, sikwati nje ngekukubona. Impela uma singakubona esitolo, sifune kukutsenga, angeke sesikubite nangeligama. Singavele nje sitsi “ngicela nali libhanisi nali”, sisho sikhomba ngesandla.

Sandla seMphephetse siphindze sibuyele esikhwameni, kuphume lamanye futsi emabhanisi, naku kwemabhanisi lokugcokiswa titeki temaplidi, batsi ngema-mafini. Kuphume netitselo. Impela kube umphatsi welikhishi ehhotela ukhona manje, ngabe ukhamise umlomo akakhoni nekutsi utawuphawula atsini. Ngoba, hha, kunengi lokuphuma lapha esikhwameni nebakitsi! UMphephetse kuyaca nje kutsi impela bekavuna lapha.

Lakutsengile nje esitolo uMphephetse kube ngemanti. Manje inkinga yakhe akabuki nalokutsi hlobo luni lwemanti lalalutsengile. Uvele watsatsa nje, yena wati kutsi emanti ngemanti nje, ayafana onkhe. Uve nje masekawatsela emphinjeni kutsi, hhayi khona, yini lawa sengatsi sekayazucula! Akafani nalawa ale kubo etintsabeni. Cha, akusiwo lawa lafakwe tinongo tesilumbi, kodvwa nje anekuzucula uma awanatsa. Avele atitjele kutsi, awu, emanti esilumbi! Acinisele ngoba sekute langakwenta, ibhasi sevele ingenele sibhabhadla, ngephandle kumnyama, etulu tinkhanyeti tiloku tibaphekeletele njalo tibakhombisa indlela.

Ibhasi ifike yabahlanta bonkhe ekuseni edolobheni lelikhulukati. Indlela yeMphephetse kodvwa iseyindze kakhulu. Kukuphi nje etulu etintsabeni, nakuya etimfeneni takubo letitsi tingeva kushaywa libhodo tiphutfume ticabange kutsi sekuyadliwa!

Atsi-ke, angakatsatsi lenye ibhasi letamsondzeta ngasekhaya, akangene esitolo atsengatsenge tintfo latawufika nato ekhaya, kubonakale kutsi nembala bekaneluhambo lolusezingeni lelisetulu. Phindze indlala seyinako kumsondzelela, kodvwa atitjele kutsi sotawudla embili, kumbe ebhasini masekagibele.

Asahambahamba esitolo lesikhulu lesiluhlobo lwamazitapele, cishiyane gesi! Kungatsi-ke uma kucisha logesi, kufanele bese kudvuma tinjini, kungabi mnyama. Lokusho kutsi, lendlela lesitolo lesingiyo, kuba sengatsi kusemgodzini uma sekucishile. Kungako kufanele kuhlale kukhanyiswe njalo. Kodvwa lamuhla kubukeka sengatsi tintfo atihambi kahle. Tinjini sengatsi titsetse sitelega. Labanye batsengi nabaya sebacalile bakhanyisa ngetincingo, babuka tintfo labafuna kutitsenga esitolo.

Gesi ndzini ucisha nje uMphephetse sowungale njalo ngasemabhanisini, asandza kubekwa, amtsintsa likhala lakhe, atsi "sondzela kitsi wena muntfu wasemantulweni." Nawo lawa ngulamabhanisi lawati kahle uMphephetse kutsi angeke sekake awabone le ngakubo. Ayimvelakancane. Manje kumnyama esitolo, emabhanisi nawa embikwakhe, uwabone kahle asengakacishi gesi kwavele kwavuta tince.

Acabange kutsi manje logesi mosi utawusuke avele atsi bhaa ngekushesha, kodvwa aphindze asho ngenhlitiyo kutsi tinjini mosi kungatsi atikhanuki lamuhla, tiyabandza. Abuye njalo acabange kutsi la esitolo kuyatsebulwa, manje batambona esibukweni. Kodvwa aphindze atitjele kutsi yena kulelibala lakhe lelisondzelene madvute nelilahle impela bangambona kuphela uma angaveta ematinyo, mhlawumbe-ke nemehlo, naloku lawa akhe labovana mhlawumbe angeke avele kalula emnyameni.

Manje yonkhe lentfo le, nalemicabango yeMphephetse yenteka ngekushesha. Kutsi akelule sandla, aphindze atekhute. Atsi uyatekhuta, eve lenhlitiyo yakhe itsi, “Awu, kodvwa letincheke letimanti kanjena ngitishiyela bani?”

Atsi uyatibamba, eve sengatsi kunelivi lelikhuluma kamnandzi, liyamncenga, liyamkhutsata, liyamsondzeta, “Dlani Phephetse, kubekelwe wena.”

Hhayi, akhuhlutise inhloko uMphephetse, ngoba uyati yena kutsi akutange sekwente kutsi kudla kumbite, kumncenge kutsi akasondzele atikhwankhwase. Abuke emaceleni afune kubona kutsi bakhona yini labamnakile. Kusho kuye kutsi akavele atsatse atsi loshe, loshe, asule umlomo, adle ahambe.

Nyalo-ke uMphephetse sewusesimeni sekujula. Senguye netincheke embikwakhe. Inhlitiyo seyishayela etulu, aphindze alive livi lelipholile, lelimnandzi, liyamkhutsata kutsi asondzele, kutsi angasabuki eceleni, lishaya ngemoya lopholile, “Dlani Phephetse, kubekelwe wena.”

Comments

Popular posts from this blog

I CAN EXPLAIN

WHEN CHEAP IS EXPENSIVE